“Go home, N****R! Goddamn scab!”
– “Now you watch your mouth, peckerwood. I’ve been called N****R, and I can’t help that’s the way white folks is, but I ain’t never been called no scab!”
Matewan is een Amerikaanse film geregisseerd door John Sayles met in de hoofdrol Chris Cooper, James Earl Jones, May McDonnell en Will Oldham. Het speelt zich af in 1920 in een dorp van mijnwerkers genaamd Matewan, en het is ook gebaseerd op de waargebeurde “Battle of Matewan” waarbij mijnwerkers het bewapend opnamen tegen de huurlingen van de kapitalist.
Er zijn heel weinig films die de klassenstrijd zo bloot, realistisch en openlijk op de voorgrond hebben gesteld zoals Matewan dat doet. Aangezien deze film is gebaseerd op de waargebeurde strijd tussen arbeiders en kapitalist in het dorpje Matewan had het ook niet anders gekund.
De mijnwerkers in het dorpje Matewan worden gekort op hun salaris, omdat ze zich willen aansluiten bij een vakbond. Hierdoor word er een groep Italiaanse en Afro-Amerikaanse werkers op de trein gezet naar het mijnwerkers dorpje om te dienen als stakingsbrekers voor het geval ze besluiten te staken. Tegelijkertijd rijdt er in dezelfde trein een vakbondsorganizer mee die tot doel heeft om de werkers van al deze nationaliteiten te verenigen.
Het is een socialistische film dat gemengd is met de harde Old West en lijkt misschien op het eerste oog niet erg aantrekkelijk voor stadsmensen. Maar vergis je niet, want het heeft één van de meest authentieke dialogen en commentaar die ik ooit in cinema heb gezien. Het had mij zo diep in mijn kern geraakt, dat ik er een deel van heb gebruikt in een toespraak tijdens een demonstratie voor 1.500 man. De verhaallijn ontwikkelt zich heel organisch, met allerlei interessante zijsporen die zich naast de hoofdweg opbouwen naar een climax. De scenes zijn erg goed te volgen en zijn rijk aan dramatische gebeurtenissen waardoor het moeilijk is om je aandacht te verliezen. De enorm leerzame dialoog, realistische accenten en bijpassende locaties vullen onze dramatis personæ[1] perfect aan.
[1] Latijns voor “de maskers van een drama”, oftewel de hoofdrolspelers in een dramatisch stuk.